Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut– 28.09-04.10.2020
Janë testuar gjithsej 9.832 materiale në Laboratorët ku bëhet vërtetimi i pranisë së virusit SARS-CoV-2.
Pozitive janë 1.203, nga 31 qytete, që paraqet një rritje prej 35,5% nga java e kaluar. (Tabela 1). Numri më i madh i rasteve të reja janë regjistruar në Shkup (n=519; 43,1%), ndërsa incidencë më e lartë javore në Berovë–192,3/100.000 (Tabela 1, Кartogrami 1).
Kartogrami 1. Incidenca në 100 000 banorë, COVID-19
Raste të reja janë regjistruar tek të gjitha grupmoshat, ndërsa numri më i madh i përket grupmoshës mbi 60 vjet (n=239, 19,9%). Numër i madh i të prekurve është regjistruar edhe tek grupmosha nga 40-49 (n=220; 18,3%),50-59 (n=200; 16,6%), 30-39 (n=222; 18,5%) dhe 20-29 (n=194; 16,1%). Numër më i vogël është regjistruar tek fëmijët nga 0-9 (n=38; 3,2%) dhe 10-19 vjet (n=90; 7,5%).
Sipas gjinisë, 544 (45,2%) femra dhe 659 (54,8%) meshkuj.
142 (13,2%) janë shtruar në spital, ndërsa tek 280 (26,1%) persona janë regjistruar komorbiditete.
Nga numri i përgjithshëm i rasteve të reja, 403(37,6%) kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar. 32(3%) persona kanë pasur histori udhëtimi në 14 ditët e fundit.
Të shëruar konsiderohen 786 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose në trajtim shtëpiak.
Janë raportuar 30 raste të vdekjes nga 11 qytete, një rritje kjo prej 7,1% krahasuar me javën e kaluar. Sa i përket moshës, 24 persona kanë qenë në moshë mbi 60 vjet, 6 në moshë nga 50-59 vjet. Vetëm një prej tyre nuk ka qenë i shtruar në spital. Komorbiditete janë regjistruar tek 20 nga personat e vdekur.
GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT
Deri më 04.10.2020, janë regjistruargjithsej 18.674 raste me COVID-19 (I=912,0/100.000).
Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 35 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup,Kumanovë,Tetovë dhe Shtip, ndërsa mortalitet më të madh ka në Strugë, Dibër dhe Shtip. Letalitet më i lartë është regjistruar në Strugë (Tabela 1).
Tabela 1.Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV-së
Incidencë më e lartë kumulative është regjistruar në Shtip me 2.441,0 në 100 000 banorë, përderisa incidencë me mbi 1.000 të sëmurë në 100 000 banorë është regjistruar në Shkup, Kumanovë, Strugë, S. Nikole, Dibër dhe Prespë (Tabela 1, Kartogrami 2).
Kartogrami 2. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV
Sa i përket gjinisë, janë regjistruar 9.631 meshkuj dhe 9.240 femra. Morbiditeti specifik tek meshkujt është 929,2/100.000, ndërsa tek femrat 894,8/100.000.
Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 99 vjet (mediana – 44,1 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet- 4.134(21,9%) I=1.078,6/100.000, ndërsa incidencë më e lartë – 1.251,9/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=3.481) (Grafiku 1). Incidencë më e ulët, 284,9 dhe 388,9 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar 652 dhe 973 raste përkatësisht. (Grafiku 1)
Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës, (n=18.871)
Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=243) është regjistruar në 17.07.2020. (Grafiku 2).
Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=18.871)
Nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Kulminacioni është arritur në javën që kaloi (n=1.203) (Grafiku 3).
Grafiku 3. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas javës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=18.871)
19,2% (n=3.627) e rasteve kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa të tjerët në trajtim shtëpiak.
Sipas raporteve të arrita pranë ISHPRMV (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, Spitalet klinik në Shtip, Tetovë dhe Manastir, Spitalet e përgjithshëm në Prilep, Kumanovë, Ohër, Gostivar, Strugë, Strumicë, Veles, KU e gjinekologjisë dhe obstetrikës, Klinika Axhibadem Sistina dhe Klinika Zhan Mitrev), për momentin ka 342 persona të hospitalizur, nga të cilët 96 janë në terapi me oksigjen dhe 9 ventilim mekanik.
Sa i përket simptomave, në të shumtën e rasteve kanë raportuar për temperaturë (66,1%), plogështi (43,3%), kollë (39,1%), dhimbje të kokës (15,9%), dhimbje në fytо (15,5%), ethe (11,9%), humbje e ndjesisë për shije/aromë (11,2%) dhe vështirësi në frymëmyrrje (10,7%).
Tek 4.737 ose 25,1% e të diagnostikuarve nuk janë regjistruar simptoma.
157 (0,8%) raste janë gra shtatzëna, nga të cilat 41 kanë qenë të shtruara në spital gjatë sëmundjes. 65 kanë qenë pa simptoma.
Tek 5.570 (39,5%) e rasteve janë regjistruar komorbiditete, 3.878 sëmundje kardiovaskulare, 1.493 diabet, 779 me sëmundje të mushkërive dhe 1.161 me sëmundje të tjera kronike. Tek 2.128 (58,7%) e të hospitalizuarve janë regjistruar komorbiditete.
1009 (5,3%) e rasteve janë në mesin e punonjësve shëndetësor.
Janë regjistruar 760 raste të vdekjes (Lt = 4,0%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në në 19.06.2020 dhe në 27.06.2020 (n=12), ndërsa sipas javëve në javën e 25-të (n=54) (Grafiku 4). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=555) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë – 144,8/100.000 banorë. Janë regjistruar 478 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 282 raste të vdekjes tek femrat.
610(80,3%) kanë qenë me komorbiditete, me sëmundje kardiovaskulare (n=457), diabet (n=214) dhe sëmundje të mushkërive (n=110).
Janë regjistruar edhe 7 raste të vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe 3 gra shtatzëna.
49 (6,4%) persona kanë ndërruar jetë në shtëpi, ndërsa 711 (93,6%) në spital.
Grafiku 4.Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, 2020,(n=760)
490 (2,6%) janë raste të importuara. 8 persona janë detektuar në pikë kufitare hyrëse. Gjithsej 7.680 (40,7%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.
Nga numri i përgjithshëm i të analizave – gjithsej 195.541 materiale, 18.871 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë 94.502 teste në 1.000 000 banorë.
Tabela 2. Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut (n=195.541)*
Numri kumulativ i testeve | Teste (gjithsej) | Pozitive (gjithsej) | Testet e skriningut | Teste pozitive nga skriningu | Teste rutinore | Teste rutinore pozitive |
Të gjithë laboratorët | 195541 | 18871 | 4982 | 24 | 190559 | 18847 |
ISHP Virusologjia | 81397 | 10114 | 3226 | 22 | 78171 | 10092 |
QSHP Shkup | 3127 | 399 | 0 | 0 | 3127 | 399 |
Avicena | 20439 | 1487 | 0 | 0 | 20439 | 1487 |
Biotek | 19438 | 968 | 0 | 0 | 19438 | 968 |
Klinika Zhan Mitrev | 25282 | 1679 | 0 | 0 | 25282 | 1679 |
Sistina | 20320 | 1014 | 0 | 0 | 20320 | 1014 |
LAOR | 2170 | 109 | 0 | 0 | 2170 | 109 |
ASHAM | 13970 | 2213 | 1756 | 2 | 12214 | 2211 |
Fakulteti i veterinarisë | 755 | 81 | 0 | 0 | 755 | 81 |
Mjekësia ligjore | 722 | 9 | 0 | 0 | 722 | 9 |
QSHP Manastir | 5077 | 598 | 0 | 0 | 5077 | 598 |
KSIGJF | 1015 | 128 | 0 | 0 | 1015 | 128 |
KGJA | 1133 | 38 | 0 | 0 | 1133 | 38 |
Sinlab | 688 | 26 | 0 | 0 | 688 | 26 |
*8 persona janë konfirmuar jashtë shtetit
Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 2.624 (13,9%) janë raste aktive, 15.487 (82,1%) persona janë të shëruar (Tabela 4)(Grafiku 5).
Nga këto 2.468 (15,9%)kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 13.017 (84,1%) në trajtim shtëpiak.
Grafiku 5. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në RMV sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm, 2020 (n=18.871)
Tabela 4. Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut (n=18.871)
Shpërndarja sipas qyteteve | Të sëmurë | Të shëruar | Numri i vdekjeve | Gjithsej |
Shkup | 943 | 6201 | 274 | 7418 |
Kumanovë | 170 | 1559 | 73 | 1802 |
Tetovë | 161 | 1240 | 91 | 1492 |
Shtip | 61 | 1197 | 28 | 1286 |
Gostivar | 76 | 820 | 51 | 947 |
Prilep | 142 | 538 | 42 | 722 |
Strugë | 44 | 582 | 62 | 688 |
Ohër | 32 | 386 | 20 | 438 |
Koçan | 180 | 238 | 8 | 426 |
|
54 | 317 | 2 | 373 |
Veles | 32 | 293 | 16 | 341 |
Kërçovë | 31 | 287 | 16 | 334 |
Manastir | 73 | 248 | 10 | 331 |
Strumicë | 179 | 111 | 13 | 303 |
Dibër | 32 | 240 | 15 | 287 |
Kavadar | 40 | 209 | 2 | 251 |
Prespë | 8 | 153 | 5 | 166 |
Dellçevë | 73 | 58 | 7 | 138 |
Berovë | 49 | 76 | 2 | 127 |
Kriva Pallankë | 36 | 85 | 4 | 125 |
Vinicë | 36 | 85 | 4 | 125 |
Probishtip | 19 | 98 | 117 | |
Gjevgjeli | 38 | 74 | 112 | |
Radovish | 36 | 62 | 4 | 102 |
Makedonski Brod | 4 | 84 | 5 | 93 |
Demir Hisar | 2 | 58 | 2 | 62 |
Vallandovë | 36 | 15 | 51 | |
Negotinë | 11 | 34 | 2 | 47 |
Pehçevë | 4 | 42 | 46 | |
Makedonska Kamenica | 11 | 24 | 35 | |
Kratovë | 2 | 24 | 26 | |
Krushevë | 1 | 17 | 2 | 20 |
Bogdanci | 6 | 13 | 19 | |
Demir Kapija | 1 | 11 | 12 | |
Dojran | 1 | 8 | 9 | |
Gjithsej | 2624 | 15487 | 760 | 18871 |
VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19
Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të COVID-19 dhe një rrezik të lartë.
Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:
- Shkupi, Koçani dhe Strumica janë në fazën 4 (Përhapje e gjerë).
- Berova, Vinica, Sveti Nikole dhe Dellçeva janë në fazën 3 (Përhapje e lokalizuar).
- Pjesa tjetër e Republikës së Maqedonisë së Veriut në fazën 2 (Raste sporadike).
Në tabelën 4 është prezantuar pasqyra momentale e rasteve aktive sipas komunave.
Tabela 4. Raste aktive meCOVID-19 sipas komunave, Shkup, Strumicë dhe Koçan (n=1302)
Qyteti/Komuna | Raste aktive | Qyteti/Komuna | Raste aktive |
Shkup | 943 | Strumicë | 179 |
Aerodrom | 165 | Strumicë | 151 |
Qendër | 158 | Bosillovë | 16 |
Karposh | 139 | Vasilevë | 8 |
KisellaVoda | 108 | Novo Sellë | 4 |
Gazi Babë | 102 | Koçan | 180 |
Gjorçe Petrov | 70 | Koçan | 153 |
Çair | 60 | Çeshinovë-Obleshevë | 26 |
Butel | 36 | Zërnovc | 1 |
Ilinden | 34 | ||
ShutoOrizare | 17 | ||
Saraj | 15 | ||
Të huaj | 9 | ||
Petrovec | 7 | ||
Haraçinë | 5 | ||
ÇuçerSandevë | 5 | ||
Studeniçan | 4 | ||
Zelenikovë | 3 | ||
Të pacaktuar | 3 | ||
Sopishte | 3 |
GJENDJA ME COVID 19 NË BOTË
Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH-ja, deri më 05.10.2020:
Numri i rasteve të konfirmuara në rrafsh global- 35.109.317
Numri i rasteve të vdekjes në rrafsh global – 1.035.341
- Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara –17.101.686
- Raste të vdekjes – 746
- Rajoni i OBSH-së Azia juglindore
- Raste të konfirmuara – 7.418.537
- Raste të vdekjes – 237
- Rajoni i OBSH-së Evropa
- Raste të konfirmuara – 6.269.155
- Raste të vdekjes – 652
- Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 486.594
- Raste të vdekjes – 624
- Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara –1.202.973
- Raste të vdekjes –334
- Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 631
- Raste të vdekjes – 13.735
UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN
- Mite dhe të vërteta për Korona virusin
- http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
- Rekomandimet e OBSH-së
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- Rekomandime për udhëtarët
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
- Si ta mbroni veten
http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/
- Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta
- Udhëzime për punonjësit shëndetësor
http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/
- Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë
http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/
Faqja e internetit e Qeverisë:
INFORMACION PËR POPULLATËN
Personat që kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.
Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka patur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.
0800 002 03
Shkup 05.10.2020
Sektori i epidemiologjisë të sëmundjeve infektive
Instituti i shëndetit publik