Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut 19-25.10.2020
Janë testuar gjithsej 13.933 materiale në Laboratorët ku bëhen analiza molekulare për vërtetimin e pranisë së virusit SARS-CoV-2. Krahasuar me javën që shkoi është shënuar një rritje prej 5,9%.
Pozitive janë 3410 raste, nga 35 qytete, që paraqet një rritje prej 27,4% nga java e kaluar. Numri më i madh i rasteve të reja janë regjistruar në Shkup (n=1.654; 48,5%), si dhe incidencë më e lartë–267,8/100.000 (Tabela 1, Кartogrami 1).
Kartogrami 1. Incidenca në 100 000 banorë, COVID-19, 19-25.10.2020, RMV
Raste të reja janë regjistruar tek të gjitha grupmoshat, ndërsa numri më i madh i përket grupmoshës nga 30-39 vjet 30-39 (n=750, 22,0%). Numër i madh i të prekurve është regjistruar edhe tek grupmosha nga 60(n=673; 19,7%),40-49 (n=632; 18,5%), 50-59 (n=595; 17,4%) dhe 20-29 (n=539; 15,8%). Numër më i vogël është regjistruar tek fëmijët nga 0-9 (n=72; 2,1%) dhe 10-19 vjet (n=149; 4,4%).
Sipas gjinisë, 1.695 (49,7%) femra dhe 1.715 (50,3%) meshkuj.
Pas dy testeve negative, ose sipas algoritmit të ri, si të shëruar konsiderohen 1.566 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose në trajtim shtëpiak.
GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT
Deri më 25.10.2020, janë regjistruargjithsej 27.199 raste me COVID-19 (I=1.314,5/100.000).
Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 35 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup,Kumanovë,Tetovë, Gostivar dhe Shtip, ndërsa mortalitet më të madh ka në Strugë, Kumanovë, Dibër dhe Shtip. Letalitet më i lartë është regjistruar në Strugë (Tabela 1).
Tabela 1. Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV
Incidencë më e lartë kumulative është regjistruar në Shtip me 2.961,7 në 100 000 banorë dhe në Sveti Nikole Николе (2.203,6/100.000), përderisa incidencë me mbi 1.000 të sëmurë në 100 000 banorë është regjistruar në Shkup, Kumanovë, Berovë, Strugë, Prilep, Pehçevë, Koçan, Dibër,Berovë, Dellçevë, Gjevgjeli dhe Prespë (Tabela 1, Kartogrami 2).
Kartogrami 2. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV
Sa i përket gjinisë, janë regjistruar 13.891 meshkuj dhe 13.308 femra. Morbiditeti specifik tek meshkujt është 1.340,2/100.000, ndërsa tek femrat 1.288,7/100.000.
Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 99 vjet 99 vjet (mosha mesatare – 43,7vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet- 5.681(20,9%) I=1.482,2/100.000, ndërsa incidencë më e lartë – 1.748,2/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=4.861) (Grafiku 1). Incidencë më e ulët, 342,5 dhe 495,2 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar ku janë raportuar 857 dhe 1.387 raste përkatësisht. (Grafiku 1)
Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës, (n=27.199)
Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=639) është regjistruar në 20 dhe 21.10.2020. (Grafiku 2).
Nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Kulminacioni është arritur në javën që kaloi (n=3.410) (Grafiku 2).
Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=27.199)
16,8% (n=4.000) e rasteve kanë qenë/janë të shtruar në spital, ndërsa të tjerët në trajtim shtëpiak, asimptomatik, ose me pasqyrë më të lehtë klinike.
Sipas raporteve të arrira pranë ISHPRMV (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, ISMF Kozle, Spitalet klinik në Shtip, Tetovë dhe Manastir, Spitalet e përgjithshëm në Prilep, Kumanovë, Ohër, Gostivar, Strugë, Strumicë, Veles, KU e gjinekologjisë dhe obstetrikës, Klinika Axhibadem Sistina dhe Klinika Zhan Mitrev), për momentin ka 686 persona të hospitalizur, nga të cilët 214 janë në terapi me oksigjen dhe 17 ventilim mekanik invaziv.
Sa i përket simptomave, në të shumtën e rasteve kanë raportuar për temperaturë (67,6%), plogështi (42,3%), kollë (38,8%), dhimbje të kokës (17,5%), dhimbje të fytit (16,0%), humbje e ndjesisë për aromë dhe/ose shije (11,8%), ethe (12,4%) dhe vështirësi në frymëmarrje (10,2%).
Tek 5.905 ose 24,8% e të diagnostikuarve nuk janë regjistruar simptoma.
184 (0,8%) raste janë gra shtatzëna, nga të cilat 44 kanë qenë të shtruara në spital gjatë sëmundjes. 71 kanë qenë pa simptoma.
Tek 1.218 (5,1%) e rasteve janë regjistruar komorbiditete, 4.705 sëmundje kardiovaskulare, 1.752 diabet, 935 me sëmundje të mushkërive dhe 1.169 me sëmundje të tjera kronike. Tek 2.335(58,9%) e të hospitalizuarve janë regjistruar komorbiditete.
Janë regjistruar 934 raste të vdekjes (Lt = 3,8%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në në 24 dhe 25.10.2020 dhe në 18.10.2020 (n=18), ndërsa sipas javëve në javën e 38 (n=88) (Grafiku 3). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=695) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë – 181,3/100.000. Janë regjistruar 583 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 351 raste të vdekjes tek femrat.
705(75,5%) kanë qenë me komorbiditete, me sëmundje kardiovaskulare (n=538), diabet (n=244) dhe sëmundje të mushkërive (n=122).
Janë regjistruar edhe 10 raste të vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe 3 gra shtatzëna.
59 (6,3%) persona kanë ndërruar jetë në shtëpi, ndërsa 875 (93,7%) në spital.
Grafiku 4. Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, 2020, (n=934)
87,6%),576(2,4%) janë raste të importuara. 9 persona janë detektuar në pikë kufitare hyrëse. Gjithsej 9.623 (35,4%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.
Nga 15.02-18.10.2020 janë kryer gjithsej 235.775, nga të cilat 27.199 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë
113.947 teste në 1.000 000 banorë.
Tabela 2. Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut (n=235.775)*
Numri kumulativ i testeve | Teste (gjithsej) | Pozitive (gjithsej) | Testet e skriningut | Teste pozitive nga skriningu | Teste rutinore | Teste rutinore pozitive |
Të gjithë laboratorët | 235.775 | 27.199 | 4.982 | 24 | 230.793 | 27.175 |
ISHP Virusologjia | 92.629 | 12.950 | 3.226 | 22 | 89.403 | 12.928 |
QSHP Shkup | 4.664 | 927 | 0 | 0 | 4.664 | 927 |
Avicena | 28.732 | 2.896 | 0 | 0 | 28.732 | 2.896 |
Biotek | 23.788 | 1.567 | 0 | 0 | 23.788 | 1.567 |
Klinika Zhan Mitrev | 29.962 | 2.416 | 0 | 0 | 29.962 | 2.416 |
Sistina | 23.641 | 1.612 | 0 | 0 | 23.641 | 1.612 |
LAOR | 3.318 | 229 | 0 | 0 | 3.318 | 229 |
ASHAM | 16.641 | 3.075 | 1.756 | 2 | 14.885 | 3.073 |
Fakulteti i veterinarisë | 755 | 81 | 0 | 0 | 755 | 81 |
Mjekësia ligjore | 976 | 38 | 0 | 0 | 976 | 38 |
QSHP Manastir | 6.396 | 970 | 0 | 0 | 6.396 | 970 |
KSIGJF | 1.146 | 167 | 0 | 0 | 1.146 | 167 |
KGJA | 1.370 | 49 | 0 | 0 | 1.370 | 49 |
Sinlab | 1.749 | 214 | 0 | 0 | 1.749 | 214 |
*8 persona janë konfirmuar në laboratorë jashtë vendit
Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 7.308 (26,9%) janë raste aktive, 18.957 (69,7%) persona janë të shëruar (1029 prej tyre janë punonjës shëndetësorë, 153 janë gra shtatzëna) të lëshuar nga spitali, pas 2 testeve negative gjatë trajtimit në shtëpi, ose sipas algoritmit të ri (Tabela 3)(Grafiku 5).
Nga këto 2.719 (14,3%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 16.238 (85,7%) në trajtim shtëpiak.
Tabela 4. Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut (n=27.199)
Shpërndarja sipas qyteteve | Të sëmurë | Të shëruar | Numri i vdekjeve | Gjithsej |
Shkup | 3482 | 7788 | 322 | 11592 |
Kumanovë | 321 | 1723 | 84 | 2128 |
Tetovë | 406 | 1425 | 101 | 1932 |
Shtip | 204 | 1325 | 31 | 1560 |
Gostivar | 150 | 903 | 62 | 1115 |
Prilep | 323 | 734 | 52 | 1109 |
Strugë | 82 | 629 | 74 | 785 |
Strumicë | 424 | 296 | 22 | 742 |
Koçan | 203 | 430 | 15 | 648 |
Ohër | 170 | 423 | 22 | 615 |
Manastir | 187 | 344 | 19 | 550 |
Veles | 155 | 335 | 24 | 514 |
Kërçovë | 124 | 346 | 17 | 487 |
Sveti Nikole | 66 | 380 | 6 | 452 |
Kavadar | 172 | 254 | 5 | 431 |
Dibër | 56 | 248 | 17 | 321 |
Gjevgjeli | 144 | 122 | 3 | 269 |
Prespë | 56 | 163 | 8 | 227 |
Kriva Pallankë | 72 | 124 | 11 | 207 |
Radovish | 76 | 120 | 7 | 203 |
Berovë | 53 | 136 | 3 | 192 |
Dellçevë | 108 | 64 | 8 | 180 |
Probishtip | 32 | 130 | 2 | 164 |
Vinicë | 59 | 99 | 5 | 163 |
Negotinë | 57 | 44 | 3 | 104 |
Makedonski Brod | 4 | 91 | 5 | 100 |
Vallandovë | 35 | 57 | 92 | |
Demir Hisar | 12 | 60 | 2 | 74 |
Pehçevë | 9 | 48 | 57 | |
Makedonska Kamenica | 20 | 26 | 1 | 47 |
Bogdanci | 23 | 21 | 1 | 45 |
Kratovë | 11 | 26 | 37 | |
Krushevë | 2 | 18 | 2 | 22 |
Dojran | 5 | 13 | 18 | |
Demir Kapija | 5 | 12 | 17 | |
Grand Total | 7.308 | 18.957 | 934 | 27.199 |
Grafiku 5. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në RMV sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm, 2020 (n=27.199)
VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19
Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të COVID-19 dhe një rrezik të lartë.
Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:
- Republika e Maqedonisë së Veriut në fazën 4 (Përhapje e gjerë).
GJENDJA ME COVID 19 NË BOTË
Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH-ja, deri më 18.10.2020:
Numri i rasteve të konfirmuara në rrafsh global- 40.118.333 (2.443.594 në 7 ditët e fundit)
Numri i rasteve të vdekjes në rrafsh global – 1.114.749 (36.547 në 7 ditët e fundit)
- Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara –18.800.094 (798.794 në 7 ditët e fundit, 1% më pak krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 608.727 (16.283 në 7 ditët e fundit, 21% më pak krahasuar me javën e kaluar)
- Rajoni i OBSH-së Azia juglindore
- Raste të konfirmuara – 8.546.666 (513.444 në 7 ditët e fundit, 11% më pak krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 135.275 (6.864 në 7 ditët e fundit, 11% më pak krahasuar me javën e kaluar)
- Rajoni i OBSH-së Evropa
- Raste të konfirmuara – 8.027.954 (927.433 në 7 ditët e fundit, 25% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 2540 (8.386 në 7 ditët e fundit, 29% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 756.477 (144.133 në 7 ditët e fundit, 4% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 70.902 (3.492 në 7 ditët e fundit, 10% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara –1.267.664 (31.473 në 7 ditët e fundit, 11% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes –28.469 (1.058 në 7 ditët e fundit, 8% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 688.767 (28.317 në 7 ditët e fundit, 8% më shumë krahasuar me javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 14.823 (464 në 7 ditët e fundit, 27% më pak krahasuar me javën e kaluar)
UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN
- Mite dhe të vërteta për Korona virusin
- http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
- Rekomandimet e OBSH-së
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- Rekomandime për udhëtarët
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
- Si ta mbroni veten
http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/
- Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta
- Udhëzime për punonjësit shëndetësor
http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/
- Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë
http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/
Faqja e internetit e Qeverisë:
INFORMACION PËR POPULLATËN
Personat që kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.
Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka pasur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.
0800 002 03
Shkup 26.10.2020
Sektori i epidemiologjisë të sëmundjeve infektive
Instituti i shëndetit publik