Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut – 31.03.2020
Janë raportuar 25 raste të reja me COVID- nga 7 qytete. Numri më i madh i të prekurve janë nga Kumanova dhe Shkupi.
(Тabela 1).
Таbela 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID -19 sipas qyteteve dhe komunale në Republikën e Maqedonisë së Veriut, 2020
Qyteti | Numri I të sëmurëve | Komuna |
Gjevgjeli | 1 | |
Koçan | 1 | |
Prilep | 2 | |
Strugë | 2 | |
Tetovë | 5 | |
Kumanovë | 7 | |
Shkup | 7 | |
3 | Aerodrom | |
1 | Çair | |
1 | Butel | |
1 | Gjorçe Petrov | |
1 | Ilinden |
Numri më i madh i rasteve i përkasin grupmoshës 40-49 vjet dhe mbi 60 vjet (n=7), ndërsa sipas gjinisë 10 janë femra dhe 15 janë meshkuj.
Në spital janë shtruar 6 persona, ndërsa të tjerët janë në trajtim shtëpiak. 5 persona janë lëshuar në shtëpi pas 2 testeve negative për prani të SARS-CoV2.
Tek 7 persona është vërtetuar prania e komorbiditetit.
Gjithsej 10 persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar të COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut, ndërsa 7 persona kanë histori të një udhëtimi (në 14 vitet e fundit).
Janë testuar gjithsej 257 materiale, dhe atë në Laboratorin e virusologjisë dhe diagnostikës molekulare pranë Institutit të shëndetit publik dhe në laboratore private. Pozitive janë 25 ose 9,7% e të testuarve.
Janë regjistruar edhe 2 raste të vdekjes nga COVID-19. Bëhet fjalë për pacientë në moshë 64 dhe 66 vjet, nga Struga. Tek njëra simptomat kanë filluar në 26.03.2020, në KSIGJF është shtruar në 29.03.2020. Nuk ka të dhëna nëse ka pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vend. Tek e dyta simptomat kanë filluar në 25.03.2020, ka qenë e shtruar në SP në Strugë në 29.03.2020, ndërsa është diagnostikuar pas vdekjes. Tek të dy pacientet është vërtetuar komorbiditet.
GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT
Deri më 31.03.2020, në Republikën e Maqedonisë së Veriut janë raportuar gjithsej 354 raste me COVID-19 (I=17,1/100.000).
Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 16 qytete, Shkup (183), Kumanovë (n=54), Dibër (n=47), Shtip (n=15), Tetovë (n=13), Prilep (n=12), Strugë (n=9), Veles (n=6), Manastir (n=4), Ohër (n=3), Kavadar (n=2), Gjevgjeli (n=2), Gostivar (n=1), Kriva Pallankë (n=1), Strumicë (n=1) dhe Koçan (n=1). (Kartogrami 1).
Incidencë më e lartë kumulative është regjistruar në Dibër -169,3/100 000 banorë, në Shkup 29,6/100 000 banorë, ndërsa në Kumanovë 37,8/100 000 banorë.
Kartogrami 1. Shpërdarja e të sëmurëve me COVID-19 sipas qyteteve
Në nivel të territorit të QSHP Shkup, të sëmurë janë regjistruar në 10 komuna, ndërsa numri më i madh i të sëmurëve janë regjistruar në Karposh (n=34). Shpërndarja e të sëmurëve në territorin e Shkupit është prezantuar në Kartogramin 2.
Kartogrami 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 sipas komunave, Shkup (n=183)
Sa i përket shpërndarjes sipas gjinisë, janë regjistruar 170 persona të gjinisë mashkullore dhe 184 të gjinisë femërore. Morbiditeti specifik sipas gjinisë, tek meshkujt është 16,4/100.000 në 100.000 banorë, ndërsa tek femrat 17,8/100.000 banorë.
Mosha e të prekurve sillet nga 2 deri në 91 vjet (mediana – 45 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet- 79 (22,3%), ndërsa incidencë më të lartë ka tek personat nga 30-39 vjet 14,5/100.000 banorë (Grafiku 1).
Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas moshës, (n=354)
Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në javën e 9, ndërsa nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=44) është regjistruar në 30.03.2020. (Grafiku 2).
Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=354)
Nga rastet e raportuara, 24,9% janë hospitalizuar, ndërsa të tjerët janë në izolim shtëpiak, pa simptoma dhe me pasqyrë të lehtë klinike. Sa i përket simptomave që janë raportuar tek personat e sëmurë, numri më i madh i rasteve kanë manifestuar kollë (66,0%), temperaturë (64,8%), debulesë (34,8%), dhimbje koke (24,1%) ethe (21,3%) , dhimbje e fytit (17%), dhe vështirësi në frymëmarrje (17%), ndërsa101 persona janë pa simptoma.
Kur bëhet fjalë për komorbiditetin, 87 kanë edhe sëmundje kronike, 67 vuajnë nga sëmundje kardiovaskulare, 19 janë me sëmundje kronike të mushkërive, 18 janë me diabet, 5 me sëmundje kronike të veshkave, dhe 9 me sëmundje të tjera kronike.
Janë regjistruar 38 raste në mesin e punonjësve shëndetësor.
326 nga të sëmurët janë raste aktive, ndërsa 17 janë shëruar.
Janë regjistruar edhe 11 raste të vdekjes.
Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 51 janë raste të importuara. Vetëm një person është detektuar në pikë kufitare hyrëse (Aeroporti ndërkombëtar Shkup). Gjithsej 229 persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.(grafiku 2)
Nga numri i përgjithshëm i të analizave – вкупно 3.775 materiale 354 pozitive janë vërtetuar në ë laboratoret në të cilat bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. (Grafiku 3).
Grafiku 3. Shpërndarja javore e numrit dhe përqindjes të rasteve pozitive me SARS-CoV2 në Republikën e Maqedonisë së Veriut, 2020
Nga rastet pozitive, janë regjistruar 934 kontakte të cilët mbikëqyren në periudhë prej 14 ditësh.
VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19
Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një rrezik shumë të lartë.
Rreziku nga përhapja e mëtejshme e COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut vlerësohet si:
- Dibra është në fazë 4 (përhapje e gjerë)
- Shkupi në fazë 4 (përhapje e gjerë)
- Kumanova në fazë 4 (përhapje e gjerë)
- Pjesa tjetër e Republikës së Maqedonisë së Veriut në fazë 2 (raste sporadike)
Në komunat Dibër dhe Qendër Zhupa u shpall gjendje krize dhe karantin në datë 13.03.2020 me kohëzgjatje së paku 30 ditë.
Në të gjithë territorin e vendit tonë në 18.03.2020 u shpall gjendje e jashtëzakonshme me kohëzgjatje prej së paku 30 ditësh.
Për ta parandaluar përhapjen e mëtejme të virusit në territorin e gjithë vendit, Qeveria vendosi që: Të ndalohet lëvizja e popullatës në Republikën e Maqedonisë së Veriut në periudhën kohore nga ora 21:00 deri më 06:00, e që ka për qëllim parandalimin e sëmundjes infektive COVID-19 dhe mbrojtjen e popullatës në Republikën e Maqedonisë së Veriut.
Ndalohet edhe lëvizja e personave mbi 67 vjet në periudhën nga ora 11:00 deri në orën 5:00 të ditës vijuese.
Ndalohet edhe lëvizja e personave deri në 18 vjet, në periudhën nga ora 21:00 deri në ora 12:00 të ditës vijuese, dhe ndalohet lëvizja e makinave të transportit publik në Republikën e Maqedonisë së Veriut, në periudhën nga ora 21:00 deri në orën 5:00 të ditës vijuese.
Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut në mbledhjen e 27 bëri plotësimin e Vendimit për ndalesë dhe për regjim të veçantë të lëvizjes në Republikën e Maqedonisë së Veriut me të cilin ndalohet hyrja dhe dalja nga dhe në rajonin e territorit të komunës së Kumanovës me transport publik dhe hekurudhor.
Gjendja me COVID-19 në botë
Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH, deri më 31.03.2020:
Numri i rasteve të konfirmuara në rrafsh global – 750.890 (57.610 raste të reja)
Numri i rasteve të vdekjes në mbarë botën – 36.405 (3.301 të reja)
Numri i vendeve të prekura: 202
- Rajoni Evropian i OBSH-së
- Raste të konfirmuara – 946 (31.131 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 26.694 (2.733 Raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 868 (1.093 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 3.671 (22 Raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Aia juglindore
- Raste të konfirmuara – 4.215 (131 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 166 (8 Raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 349 (4.020 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 954 (142 Raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara – 014 (20.935 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 2.836 (379 Raste të reja)
- Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara – 786 (300 Raste të reja)
- Raste të vdekjes – 77 (17 Raste të reja)
UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN
- Mite dhe të vërteta për Korona virusin
- http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
- Rekomandimet e OBSH-së
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- Rekomandime për udhëtarët
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
- Si ta mbroni veten
http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/
- Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta
- Udhëzime për punonjësit shëndetësor
http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/
- Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë
http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/
Faqja e internetit e Qeverisë:
INFORMACION PËR POPULLATËN
Personat që kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.
Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka patur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.
0800 002 03
Shkup, 01.04.2020
Sektori për parandalim dhe kontroll të sëmundjeve infektive
Instituti i shëndetit publik