СОСТОЈБА СО COVID-19 ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА, период 19-25.04.2021

Тестирани се вкупно 18.169 материјали во лабораториите во кои се спроведува молекуларно тестирање и антигенско тестирање за присуство на SARS-CoV-2, со намалување од 16,5% во однос на минатата недела. Регистрирани сe 3.443 нови позитивни случаи од 33 градови во државата со намалување од 33,8% во однос на минатата недела. Процентот на позитивност се движи од 10,6 до 24,0%, просечно 18,0 %. Најголем дел од регистрираните случаи се од Скопје (n=1.228; 35,6%), со неделна инциденца–198,8/100.000. Највисока неделна инциденца од 292,4/100.000 е регистрирана во Битола (Табела 1, Картограм1).

Картограм 1. Инциденца на 100.000 жители, COVID-19, 19-25.04.2021, Р.С Македонија

Регистрирани се заболени лица во сите возрасни групи.Најзастапена е возрасната група на лица на возраст над 60 (n=1.226, 35,6%). Голем број на заболени се регистрира и кај лицата во возрасните групи од 50-59 (n=640;18,6%), 40-49 (n=601;17,5%), 30-39 (n=525;15,2%) и 20-29 (n=274; 8,0%). Најмал број е регистриран кај децата од 0-9 (n=57; 1,7%) и 10-19 години (n=120; 3,5%). Се забележува намалување кај сите возрасни групи во споредба со минатата недела.

Во однос на дистрибуцијата по пол, пријавени се 1.752 (50,8%) лица од женски и 1.691 (49,2%)

од машки пол.

Подобиени 2 негативни теста за присуство на SARS-CoV-2 или со употреба на новиот алгоритам, со статус “оздравени” се стекнале 6.122 лица кои биле хоспитализирани или на домашно лекување, со зголемување од 3,4% во споредба со минатата недела.

Пријавени се 211 смртни случаи од 27 градови, 2,4% повеќе во однос на минатата недела. Во однос на возраста, 189 лицa биле над 60 години, 18 лица на возраст од 50-59 години и 4 лица од возрасната група од 40-49.

КУМУЛАТИВНА СОСТОЈБА СО COVID-19 ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА

Заклучно со 25.04.2021, пријавени се вкупно 150.672 случаи на COVID-19 (I=7.281,8/100.000).

Според место на постојано живеење/ повремен престој, случаи на COVID-19 се регистрирани во 33 градови/ЦЈЗ низ државата. Најголем дел регистрирани во Скопје, Куманово, Прилеп, Тетово, Битола и Велес, додека највисок морталитет се регистрира во Прилеп, Охрид и Крушево. Највисок леталитет се регистрира во Крушево и Струга (Табела1).

Табела 1. Кумулативна дистрибуција на заболени од COVID-19 по ЦЈЗ/ПЕ, РС Македонија, до 25.04.2021

Во најголем дел од државата се регистрира намалување кога се анализираат двата двонеделни периоди. Зголемување се регистрира во Крушево, Демир Хисар и Пехчево. (Табела 1). R0 се движи од 0,56 (Делчево) до 1,48 (Крушево).

Највисока кумулативна инциденца на 100.000 жители се регистрира во Кавадарци со 11.779,1 на 100.000 жители, Неготино (11.006,2/100.000) и Скопје (10.788,5/100.000), а најниска инциденца со 2.980,8 заболени на 100.000 жители се регистрира во Македонска Каменица (Табела 1, Картограм 2).

Картограм 2. Инциденца на 100.000 жители, COVID-19, Р.С.Македонија, 26.02.2020-25.04.2021

Во однос на дистрибуцијата по пол, регистрирани се 75.701 машки и 74.971 женски лица. Специфичниот морбидитет кај машките е 7.303,4/100.000, а кај женските 7.260,0/100.000.

Возраста на заболените се движи од 0 до 101 година (просек – 46,0 години). Најголем број на заболени се на возраст над 60 години – 38.227 (25,4%) каде е регистриран и највисок специфичен морбидитет од 9.973,4/100.000. Најнизок специфичен морбидитет од 1.262,6 и 2.658,5 на 100.000 жители се регистрира кај деца на возраст од 0-9 и 10-19 години, каде се пријавени 2.890 и 6.652 случаи соодветно (Графикон 1).

Графикон 1. Дистрибуција на заболените од COVID-19 според возрасна група (n=150.672)

Во однос на датумот на пријавување, првиот случај е регистриран на 26.02.2020. Највисок број на пријавени случаи на дневно ниво (n=1.513) е регистриран на 30.03.2021.

Првиот случај е регистриран во 9-тата недела, а од 11-тата недела во 2020 година континуирано се регистрираат нови потврдени случаи. Најголем број на заболени на неделно ниво (n=7.933) е регистриран на 13-та недела во 2021 година (Графикон 2). По 6 недели на континуирано зголемување, во текот на последните три недели се регистрира намалување на бројот на заболени лица.

Графикон 2. Дистрибуција на заболените од COVID-19 во С. Македонија според недела на лабораториска дијагностика, до 25.04.2021 (n=150.672)

Според извештаите од болниците кои пристигнаа до ИЈЗ (КИБФС, ГОБ 8-ми Септември, ИБЗД Козле, Клиника за детски болести, КОВИД центрите на Универзитетксите клиники за Дерматовенерологија, Неврологија, Нефрологија, Гастроентерохепатологија, Офталмологија, ОРЛ, Пластична хирургија, Кардиологија, Урологија, Трауматологија и КАРИЛ, Инстиутот за белодробни заболувања и ТБЦ и Институтот за физикална терапија и рехабилитација, Клинички болници Штип, Тетово и Битола, Општи болници Велес, Куманово, Прилеп, Охрид, Гостивар, Струмица, Струга, Кочани, Кавадарци, Кичево и Гевгелија, УК за гинекологија и акушерство и КБ Систина) моментално се хоспитализирани 1.423 лица, а од нив 982 се на кислородна поддршка и 57 на инвазивна/неинвазивна механичка вентилација.

На 17.02.2021 во Р. С. Македонија започна вакцинацијата против КОВИД19. Заклучно со 25.04.2021, со Pfizeir – BioNTech вакцинирани се вкупно 12.703 лица, 8.798 со прва доза, 3.905 со втора доза, со Sputnik V вакцинирани се вкупно 27.454, 22.544 со прва доза, 4.910 со втора доза, со вакцината на AstraZeneca вакцинирани се 21.178 со прва доза и 673 со прва доза Sinopharm. Заклучно со 25.04.2021 вакцинирани се вкупно 53.193 лица со барем една доза на вакцина против КОВИД19.

Податоците кои следат во однос на симптоматологија, коморбидитети, контакти и импортирани случаи се однесуваат на анализите направени заклучно со 04.01.2021.

Во однос на симптоми кои се пријавени кај заболените, најчесто се регистрирани температура

(68,8%), кашлица (40,8%), малаксаност (40,1%), ослабеносет за мирис и/или вкус (27,0%),

главоболка (21,9%), мускулна болка (18,1%), болка во грло (14,1%) и отежнато дишење (9,8%).

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=72.129; 81,1%), кај 17.126 или 23,7% од дијагностицираните лица не се регистрирани симптоми на заболувањето.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=72.129; 81,1%), пријавени се 412 (1,8% од пријавените женски лица во фертилен период) случаи кај бремени жени, од кои 58 биле хоспитализирани во текот на болеста. Од вкупниот број на регистрирани бремени жени, 119 се асимптоматски случаи.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=72.129; 81,1%), регистрирани се 3.439 (4,8%)

случаи на заболување меѓу здравствени работници.

Во однос на коморбидитети, од случаите кои се епидемиолошки истражени, кај 22.444 (31,0%) лица се присутни хронична/и здравствени состојби, од кои 15.323 лица имаат кардиоваскуларна болест, 5.842 дијабет, 3.256 се со хронична белодробна болест и 3.986 со други хронични болести. Од хоспитализираните случаи, кај 4.800 (63,3%) се присутни коморбидитети.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=72.129;81,1%), 1.029 (1,4%) се импортирани, од нив 11 се детектирани на точка на влез. Вкупно 23.054 лица (32,0%) имале контакт со веќе потврден случај на COVID-19 во државата.

Регистрирани се 4.714 смртни случаи (Лт = 3,1%). Во однос на дата на смрт најголем број на смртни случаи се регистрирани на 02.04.2021, 05.04.2021, 06.04.2021и 08.04.2021 година (n=45), а според недела на пријавување во тек на 14-тата недела во 2021 година (n=276) (Графикон3). Од регистрираните смртни случаи, најголем дел се на возраст над 60 години (n=3.844) каде е регистриран и највисокспецифичен морталитет – 1002,9/100.000 жители. Регистрирани се 2.934 смртни случаи кај лица од машки и 1.780 кај лица од женски пол. Од починатите, кај 3.465 (73,5% од лицата за кои има податок) се регистрирани коморбидитети, најчесто кардиоваскуларна болест(n=2.758), дијабет (n=1.172) и белодробна болест (n=518). Регистрирани се 5 смртни случаи кај бремени жени и 30 смртни случаи кај здравствени работници (заклучно со 25.04.2021). Од пријавените случаи 220 (4,7%) починале во вон болнички услови, а 4.494 (95,3%) починале за време на хоспитализација.

Графикон 3. Дистрибуција на смртнислучаи од COVID-19 во С. Македонија според недела на смрт, до 18.04.2021 (n=4.714)

Од 15.02.2020-25.04.2021 тестирани се вкупно 710.265 материјали (детектирани 150.672 позитивни лица) во лабораториите во кои се спроведува молекуларно тестирање за присуство на SARS-CoV-2 и во лабораториите во кои се спроведува брз антигенски тест (Табела 2). Со ова во Р.С. Македонија се направени 343.260 тестови на 1.000.000 жители.

Табела 2.Вкупен број на тестовинаправени за COVID-19 во Р.С. Македонија (n=710.265)*

*9 случаи се тестирани во лаборатории во странство

Според исходот од заболувањето, 16.049лица (10,6%) се активни случаи, 129.909 случаи (86,2%) се водат како оздравени, испишани од болница, со 2 негативни теста по домашното лекување или по новиот алгоритам (Табела3, Графикон4). Од случаите кои се водат како оздравени, 6.166 (4,7%) биле хоспитализирани додека останатите 123.743 (95,3%) биле на домашно лекување.

Графикон4.Дистрибуција на заболените од COVID-19 во С. Македонија според исход и вкупен број, до 25.04.2021 (n=150.672)

Табела 3. Исход на заболување поградови, Р.С. Македонија (n=150.672)

Дистрибуција по град	Болест во тек	Оздравен	Смртен исход	Вкупно
Скопје	7267	57813	1555	66635
Куманово	1111	6962	299	8372
Прилеп	807	6899	392	8098
Тетово	591	6174	275	7040
Битола	1060	4721	253	6034
Велес	570	4608	160	5338
Гостивар	389	4480	211	5080
Кавадарци	403	4530	136	5069
Штип	416	4311	128	4855
Охрид	475	4170	203	4848
Струмица	542	3231	167	3940
Струга	150	2583	179	2912
Кочани	264	2318	95	2677
Кичево	283	2046	94	2423
Гевгелија	277	1823	61	2161
Неготино	198	1884	51	2133
СветиНиколе	122	1320	26	1468
КриваПаланка	64	1080	55	1199
Ресен	206	960	32	1198
Радовиш	119	904	52	1075
Берово	59	908	33	1000
Делчево	93	814	35	942
Дебар	48	836	43	927
Виница	114	639	31	784
Пробиштип	31	710	26	767
Валандово	66	568	19	653
Богданци	63	412	8	483
Крушево	90	349	31	470
ДемирКапија	30	351	11	392
ДемирХисар	60	304	12	376
Кратово	10	327	15	352
МакедонскиБрод	25	315	12	352
Пехчево	20	233	6	259
МакедонскаКаменица	13	210	5	228
Дојран	13	116	3	132
Вкупно	16049	129909	4714	150672

ПРОЦЕНА НА РИЗИК ЗА ПОНАТАМОШНО ШИРЕЊЕ НА COVID-19 И ПРЕПОРАЧАНИ МЕРКИ

Репродукцискиот број на заразени од КОВИД 19 (R0) во Р.С. Македонија изнесува 0,79 заклучно со 25.04.2021.

Графикон 5. Дневна инциденца на 100.000 жители и R0, COVID-19, Р.С., до 25.04.2021

Според категоризацијата на ризикот и проценката на ситуацијата земајќи ги во предвид индикаторите на СЗО за можноста за понатамошна трансмисија и капацитетите за одговор на земјата се проценува дека:

Република Северна Македонија е во фаза 4 (широко – распространета трансмисија во заедницата), подниво 3, со умерени капацитети за одговор.

За повеќе информации околу рестриктивните мерки може да се информирате на www.vlada.mk

¹Извор: WHO guidance on considerations for implementing and adjusting PHSM in the context of COVID-19

Препорачани мерки за превенција и контрола од СЗО согласно проценетата фаза и подниво

Покрај мерките за подготвеност во итни случаи, одговор и надзор, индивидуалните мерки на претпазливост, СЗО препорачува мерки за разгледување на надлежните органи, кои исто така мора да бидат земени предвид во однос на ефектите што овие мерки можат да ги имаат врз општата благосостојба на општеството и поединците.

Затворање на несуштински деловни активности или работење од дома, што е можно повеќе.
Поединците треба да применуваат мерки како што се хигиена на рацете, посебно марамче за кашлање, да останат дома доколку не се чувствуваат добро, да носат маска, физичко растојание и да избегнуваат затворени простори, преполни места со можност за близок контакт.
Да се размисли за ограничување на наставата со физичко присуство на универзитетите и да се промовира е-учење.
Службите за згрижување на деца и основните и средните училишта треба да останат отворени со соодветни мерки за безбедност и надзор доколку тоа го дозволува локалната епидемиолошка состојба.
Посебна проценка за одржување спортски и слични настани кои треба да се одржуваат според строги безбедносни правила, на пр. без публика. Другите масовни собири треба да бидат прекинати, а големината на сите социјални собири треба да се намали.

СОСТОЈБА СО COVID-19 ВОСВЕТОТ

Согласно последните податоци објавени од СЗО, заклучно со 18.04.2021

Број на потврдени случаи на глобално ниво– 140.332.386 (5.236.922 во последни 7дена,
Број на смртнислучаи на глобалнониво– 3.004.088 (83.305 во последни 7 дена, 8% повеќе во споредба со претходна недела)

14% повеќе во споредба со претходна недела)

v Регион на СЗО Америка

Потврдени случаи–59.551.000 (1.525.505 во последни 7дена, 7% повеќе во споредба со претходна недела)
Смртни случаи – 444.736 (39.482 во последни 7 дена, 8% повеќе во споредба со претходна недела)

v Европски регион на СЗО

Потврдени случаи – 49.208.464 (1.624.060 во последни 7 дена, 3% помалку во споредба со претходна недела)
Смртни случаи – 1.035.294 (26.302 во последни 7 дена, 3% помалку во споредба со претходна недела)

v Регион на СЗО Југоисточна Азија

Потврдени случаи – 17.696.534 (518.708 во последни 7 дена, 57% повеќе во споредба со претходна недела)
Смртни случаи – 237.832 (9.447 во последни 7 дена, 49% повеќе во споредба со претходна недела)

v Источно – Медитерански регион на СЗО

Потврдени случаи – 8.444.694(386.176 во последни 7 дена, 6% повеќе во споредба со претходна недела)
Смртни случаи – 170.580(5.460 во последни 7 дена, 23% повеќе во споредба со претходна недела)

v Африкански регион на СЗО

Потврдени случаи – 3.225.261 (54.297 во последни 7 дена, 7% повеќе во споредба со претходн анедела)
Смртни случаи – 80.715 (1.170 во последни 7 дена, 14% повеќе во споредба со претходна недела)

v Регион на СЗО Западен Пацифик

Потврдени случаи–2.205.688 (128.176 во последни 7дена, 15% повеќе во споредба со претходна недела)
Смртни случаи – 34.918 (1.444 во последни 7 дена, 8% помалку во споредба со претходна недела)